Đột quỵ hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là một bệnh lý nguy hiểm đứng thứ 3 về nguyên nhân tử vong, sau bệnh lý tim mạch và ung thư, là nguyên nhân chính của tàn phế. Đột quỵ nguy hiểm không chỉ vì tỷ lệ tử vong cao, mà còn là gánh nặng cho người bệnh, bởi chi phí điều trị lớn, thời gian điều trị kéo dài, nguy cơ tái phát cao và di chứng để lại nặng nề.
Đột quỵ là tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng do mạch máu não bị tắc nghẽn (nhồi máu não) hoặc bị vỡ (xuất huyết não), gây gián đoạn việc vận chuyển máu để nuôi dưỡng não bộ. Khiến các tế bào thiếu hụt dinh dưỡng, oxy; các tế bào sẽ chết đi sau vài phút nếu vấn đề thiếu hụt này không được khắc phục.
Nhồi máu não (chiếm 85%): nhồi máu não xảy ra khi một vùng não không được cấp máu, thường là do hẹp hoặc tắc một động mạch não. Tình trạng bít tắc kéo dài cản trở máu lưu thông lên não, khiến các tế bào não thiếu hụt oxy quá mức và chết đi, ảnh hưởng đến các chức năng cơ thể mà vùng não bị chết chi phối.
Xuất huyết não (chiếm 15%): bệnh xảy ra do một mạch máu não bị vỡ, kết quả là máu thấm vào mô não, gây tổn thương cho các tế bào não, phổ biến nhất của dạng này là kết hợp giữa huyết áp cao với chứng phình động mạch não hay dị dạng mạch máu não bẩm sinh…
Có nhiều nguyên nhân gây đột quỵ và được chia thành 2 nhóm nguyên nhân chính:
+ Thói quen: hút thuốc lá, uống bia rượu, gắng sức quá độ.
+ Bệnh lý liên quan: tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, đái tháo đường, béo phì, dị dạng mạch máu não, các bệnh về rối loạn chuyển hóa...
Đột quỵ là bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt “thời gian vàng” cấp cứu trong 3 giờ đầu. Mỗi 5 phút chậm trễ sẽ mất đi 5% khả năng cấp cứu thành công. Do đó, nhận biết được các dấu hiệu của đột quỵ rất quan trọng và thật sự cần thiết.
“FAST” là thông điệp các chuyên gia y tế muốn nhấn mạnh tính cấp thiết về thời gian trong cấp cứu đột quỵ, đồng thời “FAST” cũng là từ viết tắt của:
- F (Face drooping): mặt bệnh nhân bị méo, có cảm giác tê, cứng nửa bên mặt hoặc 1/4 mặt dưới.
- A (Arm weakness): tê mỏi một bên tay; vụng về trong những thao tác, đi đứng khó khăn.
- S (Speech difficulty): nói khó, nói đớ hoặc môi, lưỡi bị tê cứng. Ngoài ra, một số triệu chứng khác có thể cảnh báo đột quỵ như nhức đầu nhiều, mất thăng bằng đột ngột, ù tai, điếc đột ngột, khó nuốt, mắt mờ hay chậm hiểu bất thường.
- T (Time): khi phát hiện những dấu hiệu trên cần chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt.
Sau đột quỵ, người bệnh có thể đối mặt với các biến chứng thường thấy như: liệt (một số bộ phận hoặc liệt nửa người), khó khăn trong việc nói hoặc nuốt, rối loạn nhận thức (giảm khả năng suy luận, phán đoán, suy giảm trí nhớ thậm chí mất trí nhớ), rối loạn cảm xúc, đau ở các bộ phận, giảm hoặc mất khả năng tự chăm sóc bản thân. Do đó, cần nhiều thời gian trong điều trị nhằm phục hồi các chức năng của cơ thể. Trong suốt thời gian này, người bệnh cần có tinh thần thoải mái, một thể trạng đủ tốt và cả các phương pháp hỗ trợ dự phòng tái phát tai biến mạch máu não.
- Cấp 1: Tránh các yếu tố nguy cơ bằng cách kiểm tra sức khỏe định kỳ, kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh liên quan.
- Cấp 2: Những người đang mắc các bệnh liên quan, cần kiểm soát chặt chẽ các chỉ số về huyết áp, đường huyết, lipid máu... Đối với các đối tượng này, khi có các dấu hiệu nghi ngờ cần nhanh chóng được đưa đến cơ sở y tế, tránh suy diễn gây nhầm lẫn triệu chứng với các bệnh thông thường khác.
- Cấp 3: Khi đã có tai biến thì tránh tái phát. Một người đã bị đột quỵ, nguy cơ tái phát là 43% trong 10 năm đầu với tỷ lệ tăng hàng năm là 4%. Do đó, người bệnh cần đảm bảo rằng luôn luôn kiểm soát tốt các yếu tố nguy. Trong điều kiện này, việc kết hợp điều trị bằng y học hiện đại và y học cổ truyền được khuyến khích và áp dụng rộng rãi, nhằm đạt hiệu quả cao trong phòng tái phát tai biến mạch máu não vừa hạn chế tối thiểu tác dụng phụ không mong muốn của các chế phẩm tân dược.
Điều trị tai biến mạch máu não là một cuộc chiến lâu dài, đòi hỏi người bệnh cần kiên trì, quyết tâm điều trị, phục hồi chức năng mới có thể quay lại cuộc sống bình thường như trước. Ngăn ngừa các cơn tái phát đột quỵ là việc cần thiết đối với người bệnh sau đột quỵ, nhưng dự phòng đột quỵ là việc cần thiết đối với tất cả mọi người.
05/08/2022
Mai mực là một vị dược liệu trong y học cổ truyền, thường được gọi tên là ô tặc cốt. Ô tặc cốt là phần mai rửa sạch, phơi khô hay sấy của con mực (Sepia esculenta Hoyle). Theo y học cổ truyền, mai mực có vị mặn, tính ôn, công năng thông huyết mạch, trừ hàn thấp, chỉ huyết.…...
12/05/2022
Methanol thuộc nhóm hóa chất không được dùng để rửa tay như cồn thông thường. Sử dụng methanol để rửa tay (hoặc nước rửa tay giả có chứa methanol) có thể gây ngộ độc cho người sử dụng....
10/12/2021
Bên cạnh sát khuẩn tay, xông mũi thì súc miệng là 1 phương pháp giúp ngăn ngừa virus xâm nhập đường hô hấp 1 cách hiệu quả. Nước muối sinh lý là loại dung dịch có chứa NaCl với nồng đồ 0,9%, đây là dung dịch đẳng trương có áp suất thẩm thấu tương đương với cơ thể nên không…...
18/10/2021
Hạn chế tiếp xúc trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp với nhiều biến chủng mới là điều rất cần thiết, tuy nhiên gánh nặng mưu sinh buộc chúng ta phải thích ứng và sống chung với dịch,......
14/10/2021
Paracetamol là một loại thuốc phổ biến đến mức hầu như ai cũng biết. Trên thị trường hiện nay, không thể đếm hết các loại thuốc có thành phần chính là paracetamol. Và ở thời điểm này, nó còn được người dân ưu tiên trang bị sẵn sàng ở tủ thuốc mỗi gia đình,......
13/07/2021
Rau diếp cá là thực phẩm rất quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày, có thể chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon, bổ dưỡng. Ngoài ra, loại rau này còn được sử dụng trong điều trị nhiều bệnh rất hiệu quả....
11/05/2021
Trên thế giới, ước tính có khoảng 30 triệu người mắc chứng phì đại tuyến tiền liệt. Trong đó, bệnh xuất hiện đa số ở nam giới từ 45 tuổi và nguy cơ mắc bệnh tăng dần theo tuổi....
15/04/2021
Đau dây thần kinh liên sườn do nhiều nguyên nhân gây nên, nhưng cũng có thể không tìm thấy nguyên nhân tổn thương gọi là đau dây thần kinh liên sườn nguyên phát....
26/03/2021
Võng mạc là lớp mô nằm ở phía sau nhãn cầu, một bộ phận bên trong mắt, là nơi tiếp nhận các tín hiệu ánh sáng và truyền lên não bộ. Võng mạc có rất nhiều mạch máu......
12/03/2021
Táo bón có thể xuất hiện ở mọi đối tượng, trong đó chủ yếu là những người ít vận động, ăn uống thiếu khoa học, bệnh trĩ, tác dụng phụ khi sử dụng thuốc điều trị bệnh.......
08/03/2021
Theo Dược điển Việt Nam IV thì vaccine dùng cho người là những chế phẩm chứa các kháng nguyên có khả năng tạo miễn dịch chủ động và đặc hiệu để phòng bệnh do vi sinh vật gây nên. Vắc xin được sản xuất từ vi khuẩn, Rickettsia hoặc virus......
30/12/2020
Dân gian xưa có câu “cái răng cái tóc là góc con người” thế nhưng không phải ai cũng may mắn sở hữu được mái tóc óng đẹp để thoải mái tự tin giao tiếp. Thông thường tóc bạc chỉ xuất hiện khi bắt đầu bước qua độ tuổi 40 - 50......
16/12/2020
“STRESS”, là từ ngày càng phổ biến và quen thuộc đến nổi bạn có thể nghe hàng ngày và từ bất kỳ ai. Vậy STRESS là gì? Vì sao STRESS lại được nhắc nhiều đến như vậy?......
16/11/2020
Cảm cúm là biểu hiện của chứng thương phong trong Đông y. Nguyên nhân chính là do chính khí suy yếu, tà khí thừa cơ xâm nhập gây bệnh......
12/11/2020
Mỡ máu cao hay còn gọi là rối loạn lipid máu, là tình trạng bệnh lý khi có một hoặc nhiều thông số lipid máu bị rối loạn (tăng Cholesterol/ Triglycerid/ LDL-c, hoặc giảm HDL-c…). Rối loạn lipid máu thường không xuất hiện triệu chứng đặc trưng,......
16/10/2020
Theo đông y quan niệm cơ thể học có “lục phủ ngũ tạng”, lục phủ là sáu bộ phận trong vùng bụng bao gồm: vị, đảm, tam tiêu, bàng quang, tiểu trường, đại trường. Ngũ tạng bao gồm: tâm, can (gan), tỳ, phế (phổi), thận....
18/09/2020
Đối với sức khỏe con người, khoáng chất có vai trò rất quan trọng không thua vitamin. Khoáng chất tham gia vào cấu tạo tế bào, tham gia các hoạt động sống và đặc biệt quan trọng trong việc duy trì cân bằng nội môi, duy trì......
15/09/2020
Nhiệt miệng, một bệnh quen thuộc mà hầu hết trong chúng ta ai cũng có ít nhất 1 lần mắc phải. Đây là một bệnh không nguy hiểm và thường tự khỏi nhưng lại gây cảm giác khó chịu và phần nào ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống......
25/08/2020
Mọi người đã từng nghe, từng xem trên ti vi, báo đài các sản phẩm có thành phần cao lá Thường xuân. Cây thuốc nghe lạ lạ nhưng chúng ta vẫn chưa biết chúng như thế nào, có tác dụng thần kỳ ra sao?......
31/01/2020
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chính thức tuyên bố virus corona là Khẩn cấp Y tế Công cộng Quốc tế. Tình trạng Khẩn cấp Y tế Công cộng Quốc tế (PHEIC) được WHO ban bố khi có cuộc khủng hoảng quy mô toàn cầu ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng......
19/11/2019
Cơn đau thắt ngực là một triệu chứng thường gặp của bệnh lý động mạch vành gây ra do tình trạng thiếu máu cơ tim. Nếu không được điều trị kịp thời cơn đau thắt ngực có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như: nhồi máu cơ tim, loạn nhịp tim, suy tim, rung thất…...
23/10/2019
Sỏi thận là một quá trình tích tụ các chất cặn trong nước tiểu lâu ngày, bệnh thường phát triển âm thầm cho đến khi có các biểu hiện rõ rệt trên cơ thể....
22/10/2019
Sỏi thận được hình thành theo nhiều cách khác nhau, trong đó nguyên nhân chủ yếu vẫn là do uống thiếu nước hoặc chế độ ăn không cân đối. Bên cạnh đó, theo kết quả nghiên cứu khoa học, sử dụng một số loại vitamin và khoáng không đúng cách cũng làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận....
14/10/2019
Sỏi thận là bệnh phổ biến nhất trong chuyên khoa tiết niệu. Để trị sỏi thận có nhiều phương pháp khác nhau, có phương pháp chỉ tốn vài triệu nhưng có phương pháp lên đến vài chục triệu.......