TỪ TRUYỀN THỐNG ĐẾN HIỆN ĐẠI, THUỐC TỪ THIÊN NHIÊN ĐANG LÀ SỰ LỰA CHỌN CHO TƯƠNG LAI.

    Khoa học ngày càng phát triển, con người ngày càng tự hào với những hiểu biết sâu sắc về thiên nhiên và chinh phục những đỉnh cao về công nghệ. Trong bối cảnh đó, ngành công nghiệp dược phẩm đóng vai trò then chốt trong sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe con người. Các hoạt chất mới không ngừng được tìm ra, được nghiên cứu để ứng dụng trong điều trị các bệnh mang tính thời sự như tim mạch, đái tháo đường, ung thư, AIDS,…Vậy thì, thuốc từ thiên nhiên ở vị thế như thế nào trong cuộc đồng hành cùng con người đẩy lùi bệnh tật và hướng đến một cuộc sống vui khỏe?

Từ xưa………............................................................ đến nay

    Lật lại những mốc son trong sự phát triển của ngành Dược, mới thấy rằng thuốc từ thiên nhiên là nguồn gốc của các phương pháp điều trị. Đầu tiên, nhờ sống gần gũi với thiên nhiên con người phát hiện ra có những loài thực vật, động vật hay khoáng vật có khả năng điều chỉnh một sự rối loạn sức khỏe nào đó, từ đó mới đi đến dùng chúng với mục đích điều trị bằng cách bào chế thô sơ là sắc thuốc, bỏ đi phần bã.

     Việc chiết xuất như vậy có thể đã chọn lấy các thành phần mà cơ thể dễ dàng hấp thu, bỏ đi các thành phần khó hấp thu như bần, diệp lục, chất nhựa, cellulose,… Điều đặc biệt là con người đã chế biến dược liệu làm thuốc dựa theo những quy luật biện chứng rất chặt chẽ, như quy luật âm dương - ngũ hành, học thuyết tạng tượng, căn cứ vào cơ địa của bệnh nhân, tình trạng bệnh và cả thời tiết bốn mùa. Rồi mãi cho đến sau này, với sự phát triển của công nghệ gắn liền với các môn khoa học cơ bản, con người mới đi đến chiết xuất, phân lập được các chất tinh khiết có hàm lượng cao, đi sâu hơn nữa là dựa vào phân tích cấu trúc hóa học để bán tổng hợp thành thuốc Hóa dược có tác dụng điều trị nhanh hơn.

Từ xưa………............................................................ đến nay

    Từ một hỗn hợp các hoạt chất, con người đã lấy ra chỉ một hoặc một vài chất chiếm tỷ lệ cao trong đó để dùng cho điều trị, hoạt chất này cho tác dụng điều trị nhanh, mạnh để điều chỉnh một rối loạn ở cơ quan nào đó và rất được con người ưa chuộng, nhưng cũng mang đến hậu quả khó lường bởi tác dụng chọn lọc của nó.

    Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp một hỗn hợp thiên nhiên sẽ tồn tại khá cân bằng các thành phần có tác dụng điều trị chính trên một cơ quan cùng với các thành phần khác có tác dụng hỗ trợ giúp cân bằng cơ thể, giảm bớt tác dụng phụ của các hoạt chất chính, mà trong quá trình phân lập và tinh khiết hóa hay bán tổng hợp nên thuốc Hóa dược ta phải cân nhắc sự đánh đổi để chọn lựa.

    Đó là một trong những điều lý giải vì sao khi sử dụng thuốc Tây y tuy phát huy tác dụng nhanh nhưng cũng cần quan tâm đến phản ứng phụ có hại cho cơ thể, trong khi các chế phẩm từ thiên nhiên đa số đều có thể sử dụng với thời gian dài hơn mà ít gây phản ứng có hại cho cơ thể.

Từ xưa………............................................................ đến nay

    Thực ra, Tây Y cũng phối hợp thuốc theo cơ chế bệnh sinh để tăng hiệu quả điều trị và giảm bớt các tác dụng phụ, như phác đồ trị đau dạ dày do vi khuẩn Helicobacter Pylori (Gồm thuốc kháng acid phối hợp với các kháng sinh), hoặc thuốc trị tăng huyết áp (chẳng hạn gồm thuốc chẹn beta, phối hợp với aspirin kháng đông và statin để trị rối loạn lipid huyết). Tuy nhiên, thật khó để tạo nên một đơn thuốc cân bằng trong Tây Y vì nó không tự nhiên mà dựa trên những hiểu biết và các công trình nghiên cứu khoa học rất kỹ lưỡng và tốn kém.

Thi hào Goethe người Đức đã từng viết: “Mọi lý thuyết đều là màu xám, chỉ cây đời là mãi mãi xanh tươi”. Vì vậy, dù là dựa trên cơ sở lý thuyết nào thì hiệu quả thực tế được kiểm chứng mới là có sức thuyết phục và đáng tin cậy nhất. Cả Đông Y và Tây Y đều đã được ứng dụng lâm sàng trong một thời gian dài và đang trong quá trình sửa đổi, hoàn thiện. Đông Y có những bài thuốc kinh điển có kinh nghiệm sử dụng lâu đời từ các Y gia nổi tiếng mà tuỳ trường hợp cụ thể sử dụng để phát huy hiệu quả tốt nhất, thuận lợi nhất cho người bệnh (Lục vị bổ thận âm, Bát vị bổ thận dương,…), cũng như Tây Y với cơ chế trị viêm loét dạ dày từ chỗ chỉ dùng thuốc kháng tiết acid đã bổ sung thêm các phác đồ dùng kháng sinh để diệt vi khuẩn Helicobacter Pylori,…      Vì dựa trên nền tảng lý luận khác nhau, ứng với mỗi tình trạng rối loạn của cơ thể, Tây Y và Đông Y đều có đưa ra những cơ chế bệnh sinh và phương pháp điều trị riêng. Thực tế lâm sàng cho thấy, Tây Y đã đạt được nhiều thành tựu kỳ diệu, giúp giải quyết nhiều chứng bệnh từ thông thường đến nan y (đặc biệt là đối với các bệnh ngoại khoa và các rối loạn cấp tính của cơ thể). Tuy nhiên, cũng phải thừa nhận rằng, có những bệnh mà cơ chế điều trị của Đông Y tỏ ra hiệu quả hơn và ít gây phản ứng phụ cho cơ thể hơn khi được sử dụng làm liệu pháp điều trị lâu dài.

Hoàn bổ thận âm Minh mạng hoàn   Hoàn bổ thận  dương

   Chẳng hạn như quan niệm về thận trong Đông Y và trong Tây Y là có sự khác nhau: Tây Y cho rằng thận có tác dụng lọc máu, bài tiết các chất độc hại cùng với vai trò nội tiết của tuyến thượng thận, còn theo Đông Y thận có nhiều chức năng rất quan trọng, bao gồm chức năng bài tiết, nội tiết và sinh dục, chuyển hóa năng lượng và chủ về xương và tóc, từ đó lý giải được nhiều rối loạn cơ thể như rối loạn chức năng sinh dục như chứng bất lực sinh lý ở nam giới hay rối loạn tiền mãn kinh ở nữ giới, rối loạn thần kinh thực vật (do thận âm hư), chứng tiểu đêm, rụng tóc hay tóc bạc sớm đều liên quan đến thận và các bài thuốc điều trị tương ứng cho hiệu quả tốt. Do đó, một số sản phẩm của Công ty Cổ phần Dược phẩm OPC đang được người tiêu dùng lựa chọn và tin tưởng trong điều trị các bệnh nêu trên như : Minh mạng hoàn, Viên Canh niên an OPCalife, Kidneyton Lục vị bổ thận âm, Kidneycap Bát vị bổ thận dương, Hà sâm hoàn, Viên đen tóc Extracap,…

Đối với trẻ em, các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp là thường hay mắc phải nhất. Trong đó, triệu chứng điển hình là ho, sốt và chảy mũi. HoAstex và Thuốc Ho Trẻ Em của OPC là 2 loại thuốc ho Đông Y vừa điều trị ho hiệu quả lại vừa có tác dụng kháng viêm và sát khuẩn hô hấp, rất tốt cho quá trình điều trị bệnh đường hô hấp của trẻ.
Ngay cả trong chứng viêm họng: nhiều khi ăn nhiều dầu mỡ, nóng nhiệt trong người lại sinh viêm họng, Tây Y hầu như khó giải thích nhưng Đông Y thì cho đó là viêm họng do nhiệt và những trường hợp như vậy thì Ngưu hoàng giải độc Cabovis tỏ ra hiệu quả nhờ cơ chế thanh nhiệt giải độc mà chưa cần phải dùng đến thuốc kháng viêm hay kháng sinh của Tây Y.

Trong trường hợp trị mất ngủ: trên cơ sở phối hợp các vị dược liệu có tác dụng an thần gây ngủ như Bình vôi, Trinh nữ, Lạc tiên, lá Vông nem, lá Sen, đã tạo nên sản phẩm Viên an thần Mimosa dùng cho bệnh nhân mất ngủ hoặc giấc ngủ đến chậm, suy nhược thần kinh, đặc biệt là ở các bệnh nhân đã dùng liệu pháp điều trị với Diazepam nhưng đã bị hội chứng quen thuốc, vì nếu lạm dụng Diazepam trong thời gian dài sẽ dễ gây tăng nguy cơ bị bệnh Alzheimer và dễ gây té ngã đối với người cao tuổi. Mimosa cho hiệu quả giấc ngủ êm dịu, không bị mệt sau khi ngủ dậy, vì gần với giấc ngủ tự nhiên.

    Đông Y có nhiều tiềm năng, có hệ thống lý luận chặt chẽ nhưng nếu chỉ bằng lòng với những điều hiện có thì tác dụng điều trị của nhiều bài thuốc vẫn còn thiếu đi những yếu tố định lượng để đánh giá hiệu quả điều trị.
    
    Ngày nay, Y học hiện đại vẫn hay nói về hiệu ứng giả dược (Placebo), cho rằng niềm tin của con người vào phương pháp điều trị đóng một vai trò không hề nhỏ trong việc tuân thủ thuốc và hiệu quả của phương pháp đó. Với kho tàng kiến thức của đội ngũ cán bộ kỹ thuật và công nghệ hiện đại được đầu tư, OPC đã và đang làm những gì để vừa kế thừa những bài thuốc hay của các Y gia ngày xưa, vừa vận dụng được những thành tựu khoa học hiện đại, nhằm tối ưu hóa các bài thuốc để tăng niềm tin của khách hàng vào hiệu quả điều trị của các chế phẩm Đông dược.

    Việc lựa chọn và đảm bảo khả năng cung ứng lâu dài được nguồn dược liệu đầu vào có chất lượng tốt là mấu chốt làm nên chất lượng sản phẩm. Bởi vì, dược liệu là những nguyên liệu rất dễ bị nhầm lẫn, dễ giả mạo do có nhiều chi loài khác nhau tuy khá giống nhau về hình thái nhưng có thành phần hóa học và tác dụng điều trị khác nhau. Mặt khác, cùng một loài nhưng trồng ở các điều kiện thổ nhưỡng khác nhau sẽ cho hàm lượng hoạt chất khác nhau dẫn đến hiệu quả điều trị khác nhau (như dược liệu Trinh nữ hoàng cung dùng cho OPCrilati trồng ở Đồng Nai hoặc Tây Ninh thì hàm lượng alkaloid toàn phần và hàm lượng alkaloid chính là Criamidin cũng khác nhau rõ rệt), và để đảm bảo là “dược liệu sạch” thì sự thu hái, bảo quản phải không được nhiễm vi sinh vật (đặc biệt là nấm mốc như aflatoxin rất độc hại cho gan) hoặc không được dùng các chất bảo quản gây độc hại cho con người.

Trồng Kim tiền thảo ở OPC Bắc Giang

Trồng Cao ích mẫu ở OPC Bắc Giang

    OPC đã thực hiện tiêu chuẩn hóa các dược liệu, kết hợp với phân tích hình thái và vi phẫu thực vật đặc trưng của dược liệu, kiểm tra độ ẩm và chỉ tiêu quan trọng của dược liệu. Đặc biệt là hợp tác với các viện, trường để phân lập các chất chỉ điểm “marker” trong dược liệu của OPC, sử dụng máy móc công nghệ hiện đại để định tính và định lượng những hoạt chất và phát hiện những chất lạ được tẩm vào dược liệu.

           

    Từ đó, OPC đã dựa vào cơ chế tác dụng của Y học cổ truyền và đặc điểm thành phần hóa thực vật của các dược liệu để đề ra các phương pháp chế biến và chiết xuất dược liệu phù hợp  vừa theo các học thuyết của Y học cổ truyền, vừa giữ được các hoạt chất có tác dụng quan trọng theo các nghiên cứu về dược lý của các dược liệu đó, đồng thời vận dụng những công nghệ sản xuất hiện đại để đưa các bài thuốc thành các chế phẩm thích hợp, tiện lợi và hiệu quả cho người sử dụng.

    Ngoài ra, OPC còn hợp tác với các Viện, Trường để tiến hành thử dược lý với các mô hình theo cơ chế trị bệnh của Tây Y (như mô hình kháng viêm, kháng khuẩn, kháng ung thư, hạ lipid huyết,…) nhằm khẳng định tính an toàn và tác dụng điều trị của các dược liệu và các chế phẩm. Một ví dụ điển hình là thử tác dụng dự phòng và điều trị suy giảm bạch cầu do hóa trị liệu ung thư của Cao Linh chi và Linh chi OPC nang mềm,…

Như nhạc sĩ Đức Huy từng tha thiết ca ngợi lối sống cao đẹp:           “Tôi yêu những gì đến tự nhiên,                         những câu nói thành thật,                                         và yêu ngày nắng…”,

OPC – qua chặng đường gần 40 năm hình thành và phát triển đồng hành với sự nghiệp chăm sóc sức khỏe cộng đồng - vẫn luôn lấy sự hài hòa “Thiên nhiên và cuộc sống“ là kim chỉ nam cho mình, bởi đó là một triết lý, một lối sống lành mạnh phù hợp với các quy luật tự nhiên mà con người hiện đại nên hướng tới.

     Từ những dược liệu là quà tặng vô giá của thiên nhiên, OPC tự tin phát triển truyền thống bản sắc của thuốc Việt. Trên cơ sở khoa học và công nghệ hiện đại, đồng hành cùng sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cộng đồng, OPC đã và đang đạt được những thành tựu đáng tự hào và vững bước trên “Con đường thuốc Việt”.